“Flor” da bilinen yanlışlar
Çürükle mücadelede büyük önem taşıyan florun diş hekimi olmayan kimseler tarafından basına aktarılan yanlış asılsız iddiaları üzerine kamuyu doğru bilgilendirmek adına Türk Dişhekimleri Birliğini harekete geçirdi.
Türk Dişhekimleri Birliği Pedodonti Derneği ile 20 Ekim 2016 Perşembe günü Son zamanlarda florür ile ilgili ulusal yazılı ve görsel basın yayın organlarında bilimsel veriler ve gerçekler ile bağdaşmayan yayınların sıklığı göze çarpması nedeniyle gerçekleri yansıtmak bilinen yanlışları düzeltmek üzere basın toplantısı düzenledi.
Basın toplantısına Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel, Türk Pedodonti Derneği Başkanı Prof. Dr. Figen Seymen ve İstanbul Diş Hekimleri Odası Başkanı Prof. Dr. Atalay katıldılar.
İnsan sağlığına ilişkin olarak, dişlerin, diş etlerinin ve bunlarla doğrudan bağlantılı olan ağız ve çene dokularının sağlığının korunması, hastalıklarının ve düzensizliklerinin teşhisi ve tedavisi ve rehabilite edilmesi ile ilgili her türlü mesleki faaliyeti icra etmeye yetkili olan diş hekimlerinin yetkili otoritesi toplumsal sorumluluğu olarak,Toplum ağız ve diş sağlığı adına Florür konusunda kamuoyunu doğru bilgilendirmek için ‘’Flor’’ile ilgili Ortak Açıklamada bulundular. Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel’in bir de çağrısı var. 18 bin diş hekimine SSK bünyesinde verilecek yetkiyle toplumun ağız sağlığının çok yüksek kalite seviyesinde olabileceğinin altını kalın çizdi.
“Son zamanlarda basında yer alan yüksek dozda sistemik flor alımının zararlı etkilerinin zekâ geriliğine ve bazı sağlık problemlerine yol açtığı iddialarına karşı Türk Dişhekimleri Birliği ve Türk Pedodonti Derneği ortak bir basın toplantısı düzenledi. Flor ile ilgili bilimsel kanıtlara dayanmayan açıklamalardaki yanlışları ortaya çıkarmak üzere bir rapor hazırlayan Türk Diş Hekimleri Birliği, raporla florun ağız diş sağlığındaki etkisine dikkat çekerek bu konuda kamuoyunu doğru bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.”
Diş hekimi olmayan kimseler tarafından asılsız iddialar aynı zamada Sağlık Bakanlığınıda hiçe saymaktadır. Sağlık Bakanlığın müsadesiyle çıkırılan ürünler üzerinde Bakanlığının sağlığa uygunluk rapor tarihi be belge numaraları yazılıdır.
Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel, Türk Pedodonti Derneği Başkanı Prof. Dr. Figen Seymen yaptıkları konuşmada öncelikle florür almanın çok şart olduğunu bazı ülkelerin içme suyuna flor ilave etmesiyle topluma verdiklerini örnekleyerek florun faydalarını sıraladılar.
Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel,
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Dünya Dişhekimleri Birliği (FDI), Avrupa Pediatrik Dişhekimliği Birliği (EAPD) ve Amerikan Pediatrik Dişhekimliği Birliği (AAPD), toplumsal bir sağlık problemi olan diş çürüğünün azaltılmasında, içme sularının florlanması da dâhil olmak üzere çeşitli yöntemlerle flor uygulamalarının etkili olduğunu bilimsel raporlarla açıklamışlardır. Günde 2 kere dişhekiminin önerdiği miktarda florlu diş macunu ile dişlerin fırçalanması çürüğün azaltılmasında önemli rol oynamakta, ayrıca yüksek çürük riski taşıyan bireylerde dişhekimi tarafından uygulanan flor uygulamalarının da çürük oluşumunu engellemede etkili olduğu bilinmektedir.” Şeklinde açıklamalarda bulundu.
Türk Pedodonti Derneği Başkanı Prof. Dr. Figen Seymen “Dişlerin sağlığı, ağız içerisindeki ekolojik ortamda bulunan dinamik dengeye bağlıdır. Ağız boşluğunda bulunan bakteriler ile şeker, bu dengeyi olumsuz yönde etkilerken, tükürük ve florun dişlerin sağlam kalmasında olumlu etkisi olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Diş çürüklerinin kontrolü ve engellenmesi için florların kullanımı dişhekimliği alanında uzun yıllardır güvenli ve etkili bir yöntem olma özelliğini sürdürmektedir.
Flor kullanımında genellikle iki yöntem uygulanır. Bunlar topikal (diş macunu, gargara, vernik, jel) veya sistemik (flor takviyesi, florlu sular ve tuzlar) yöntemlerdir. Günümüzde flor koruyucu etkisinden topikal uygulamalar ile daha fazla yarar sağlandığı bilinmektedir. Topikal florlar oldukça etkilidirler ve flor içeren diş macunları dünya genelinde kullanılmaktadır.” Genel bilgiler verdikden sonra teknik inceliklerini anlatdı. Hekim kontrolunda ayrıca dişleri koruma adına jel ve vernik kullanımının şart olduğunu söyledi.
Teknik açıklamalarla ilgili bilgileri içeren verdikleri yazıyıya göre;
“Yüksek doz sistemik flor alımının düşük IQ ile ilişkisini gösteren çalışmalar doğal içme sularında kabul edilen optimum seviyeden çok daha yüksek seviyelerde flor bulunan Çin, Moğolistan ve İran gibi ülkelerin fakir ve kırsal topluluklarında yapılmıştır. Bu çalışmalarda, IQ seviyesi üzerinde çok etkili olduğu bilinen ebeveynlerin eğitim düzeyleri, sosyoekonomik durumları, hava su kirliliği gibi faktörler değerlendirilmemiştir. Bu çerçevede IQ seviyesi ve içme suyundaki flor seviyesi arasında ilişkinin bu çalışma sonuçlarına göre kurulması şüphe uyandırmaktadır.
Deney hayvanlarında yapılan bir çalışmada, 3 hafta süresince hamile hayvanlara 0.5ppm, 30ppm ve 100ppm olacak şekilde florlu su içirilmiştir. 0.5ppm ve 30ppm flor ilave edilmiş su içen hayvanlarda beyinde herhangi bir değişiklik izlenmezken 3 hafta boyunca 100ppm flor içirilmiş hayvanlarda kronik flor toksisitesi meydana gelmiştir. Kronik flor toksisitesinin uzun süreli olduğu durumlarda, nöronal ve serebrovasküler bütünlük bozulmakta, anormal davranış paternleri açığa çıkmakta ve beyinde metabolik lezyonlar meydana gelmektedir. Yüksek dozda uzun süre flor alımını içeren hayvan çalışmaları sonuçlarına dayandırılarak insanlarda da uzuvlarda paraliz, vertigo, eklemlerde spastisite ve mental keskinlikte bozulma gibi nörolojik komplikasyonların olabileceği yönünde değerlendirmeler yapılmıştır. Ancak bu hayvan çalışmalarında deney grubu hayvanları tarafından tüketilen flor dozu insanlar için optimal olarak belirtilen dozun çok çok üstündedir.
Tüm bu bilgiler ışığında günde 2 kere yaşa uygun dozda florlu diş macunu ile dişlerin fırçalanması ve çürük risk grubuna uygun topikal flor uygulaması yapılması diş çürüğünün azaltılmasında önemli rol oynar. Topikal uygulamalar sonrası yutulan flor miktarının tehlike arz etmediği gösterilmesine karşın özellikle tükürme kabiliyeti olmayan küçük çocuklarda kullanılan yüksek konsantrasyonlu topikal flor ajanlarının konsantrasyonu, uygulama protokollerine uyulması, yutulmasının önlenmesi için tükürük emici kullanımı, uygulama sıklığı gibi faktörler çocuk tarafından alınan günlük flor miktarının doğru değerlendirilmesi bakımından çok önemlidir.
Küçük çocuklarda yutma riskinden dolayı toksik riski azaltmak amacıyla flor verniği kullanımı önerilir. Uygulama aralığı ve sıklığı da çürük risk grubuna göre planlanmalıdır. Bu anlamda, bahsi geçen yazıda belirtildiği gibi “kan yoluyla dişe gitmesi” ifadesi bilimsel olarak alt yapısı olmayan ve içi boş bir ifadedir. Güncel araştırmaların güvenirliğinin en yüksek derecede kanıtlandığı meta-analizler ve kılavuzları (guideline) içeren araştırma sonuçları incelendiğinde flor verniğinin yılda 2 kez uygulanmasının A (en güçlü) kanıt seviyesinde olduğu görülmektedir Ülkemiz içme sularındaki flor oranı göz önüne alındığında, bahsi geçen yazıdaki olasılıklar mümkün görülmemekte ve kamuoyu yanlış bilgilendirilmektedir.
Pediatristler ve dişhekimleri arasında bu koruyucu ve durdurucu tedaviler büyük önem taşımaktadır. Çocuklar için koruyucu bakımı reddeden ebeveyn ve bakıcılarda önemli bir halk sağlığı sorunu olmaktadır. Çürük önlemek için kullanılan oral flor kaynakları toksik dozda flor içermemektedir ve güven vericidir. Dişhekimleri flor uygulamalarında gereken önlemleri alacak eğitim ve beceriye sahiptirler. Dişhekimlerinin önerdiği uygun miktarlarda kullanılan flor insan sağlığı üzerine hiçbir yan etki oluşturmamaktadır.
Tablo: Yaş gruplarına göre diş macunlarındaki flor konsantrasyonları ve günlük kullanım miktarları bilgilendiren tablo ise
Yaş Grubu Flor Konsantrasyonu Günlük Kullanım Günlük Kullanım Miktarı
6 ay-2 yaş 500 ppm Sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan önce 2 kez Sürüntü şeklinde
2-6 yaş arası 1000 + ppm Sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan önce 2 kez Yarım bezelye büyüklüğünde
6 yaş ve üstü 1450 ppm Sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan önce 2 kez Bezelye büyüklüğünde
yilmazparlar@yahoo.com
Çürükle mücadelede büyük önem taşıyan florun diş hekimi olmayan kimseler tarafından basına aktarılan yanlış asılsız iddiaları üzerine kamuyu doğru bilgilendirmek adına Türk Dişhekimleri Birliğini harekete geçirdi.
Türk Dişhekimleri Birliği Pedodonti Derneği ile 20 Ekim 2016 Perşembe günü Son zamanlarda florür ile ilgili ulusal yazılı ve görsel basın yayın organlarında bilimsel veriler ve gerçekler ile bağdaşmayan yayınların sıklığı göze çarpması nedeniyle gerçekleri yansıtmak bilinen yanlışları düzeltmek üzere basın toplantısı düzenledi.
Basın toplantısına Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel, Türk Pedodonti Derneği Başkanı Prof. Dr. Figen Seymen ve İstanbul Diş Hekimleri Odası Başkanı Prof. Dr. Atalay katıldılar.
İnsan sağlığına ilişkin olarak, dişlerin, diş etlerinin ve bunlarla doğrudan bağlantılı olan ağız ve çene dokularının sağlığının korunması, hastalıklarının ve düzensizliklerinin teşhisi ve tedavisi ve rehabilite edilmesi ile ilgili her türlü mesleki faaliyeti icra etmeye yetkili olan diş hekimlerinin yetkili otoritesi toplumsal sorumluluğu olarak,Toplum ağız ve diş sağlığı adına Florür konusunda kamuoyunu doğru bilgilendirmek için ‘’Flor’’ile ilgili Ortak Açıklamada bulundular. Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel’in bir de çağrısı var. 18 bin diş hekimine SSK bünyesinde verilecek yetkiyle toplumun ağız sağlığının çok yüksek kalite seviyesinde olabileceğinin altını kalın çizdi.
“Son zamanlarda basında yer alan yüksek dozda sistemik flor alımının zararlı etkilerinin zekâ geriliğine ve bazı sağlık problemlerine yol açtığı iddialarına karşı Türk Dişhekimleri Birliği ve Türk Pedodonti Derneği ortak bir basın toplantısı düzenledi. Flor ile ilgili bilimsel kanıtlara dayanmayan açıklamalardaki yanlışları ortaya çıkarmak üzere bir rapor hazırlayan Türk Diş Hekimleri Birliği, raporla florun ağız diş sağlığındaki etkisine dikkat çekerek bu konuda kamuoyunu doğru bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.”
Diş hekimi olmayan kimseler tarafından asılsız iddialar aynı zamada Sağlık Bakanlığınıda hiçe saymaktadır. Sağlık Bakanlığın müsadesiyle çıkırılan ürünler üzerinde Bakanlığının sağlığa uygunluk rapor tarihi be belge numaraları yazılıdır.
Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel, Türk Pedodonti Derneği Başkanı Prof. Dr. Figen Seymen yaptıkları konuşmada öncelikle florür almanın çok şart olduğunu bazı ülkelerin içme suyuna flor ilave etmesiyle topluma verdiklerini örnekleyerek florun faydalarını sıraladılar.
Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Taner Yücel,
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Dünya Dişhekimleri Birliği (FDI), Avrupa Pediatrik Dişhekimliği Birliği (EAPD) ve Amerikan Pediatrik Dişhekimliği Birliği (AAPD), toplumsal bir sağlık problemi olan diş çürüğünün azaltılmasında, içme sularının florlanması da dâhil olmak üzere çeşitli yöntemlerle flor uygulamalarının etkili olduğunu bilimsel raporlarla açıklamışlardır. Günde 2 kere dişhekiminin önerdiği miktarda florlu diş macunu ile dişlerin fırçalanması çürüğün azaltılmasında önemli rol oynamakta, ayrıca yüksek çürük riski taşıyan bireylerde dişhekimi tarafından uygulanan flor uygulamalarının da çürük oluşumunu engellemede etkili olduğu bilinmektedir.” Şeklinde açıklamalarda bulundu.
Türk Pedodonti Derneği Başkanı Prof. Dr. Figen Seymen “Dişlerin sağlığı, ağız içerisindeki ekolojik ortamda bulunan dinamik dengeye bağlıdır. Ağız boşluğunda bulunan bakteriler ile şeker, bu dengeyi olumsuz yönde etkilerken, tükürük ve florun dişlerin sağlam kalmasında olumlu etkisi olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Diş çürüklerinin kontrolü ve engellenmesi için florların kullanımı dişhekimliği alanında uzun yıllardır güvenli ve etkili bir yöntem olma özelliğini sürdürmektedir.
Flor kullanımında genellikle iki yöntem uygulanır. Bunlar topikal (diş macunu, gargara, vernik, jel) veya sistemik (flor takviyesi, florlu sular ve tuzlar) yöntemlerdir. Günümüzde flor koruyucu etkisinden topikal uygulamalar ile daha fazla yarar sağlandığı bilinmektedir. Topikal florlar oldukça etkilidirler ve flor içeren diş macunları dünya genelinde kullanılmaktadır.” Genel bilgiler verdikden sonra teknik inceliklerini anlatdı. Hekim kontrolunda ayrıca dişleri koruma adına jel ve vernik kullanımının şart olduğunu söyledi.
Teknik açıklamalarla ilgili bilgileri içeren verdikleri yazıyıya göre;
“Yüksek doz sistemik flor alımının düşük IQ ile ilişkisini gösteren çalışmalar doğal içme sularında kabul edilen optimum seviyeden çok daha yüksek seviyelerde flor bulunan Çin, Moğolistan ve İran gibi ülkelerin fakir ve kırsal topluluklarında yapılmıştır. Bu çalışmalarda, IQ seviyesi üzerinde çok etkili olduğu bilinen ebeveynlerin eğitim düzeyleri, sosyoekonomik durumları, hava su kirliliği gibi faktörler değerlendirilmemiştir. Bu çerçevede IQ seviyesi ve içme suyundaki flor seviyesi arasında ilişkinin bu çalışma sonuçlarına göre kurulması şüphe uyandırmaktadır.
Deney hayvanlarında yapılan bir çalışmada, 3 hafta süresince hamile hayvanlara 0.5ppm, 30ppm ve 100ppm olacak şekilde florlu su içirilmiştir. 0.5ppm ve 30ppm flor ilave edilmiş su içen hayvanlarda beyinde herhangi bir değişiklik izlenmezken 3 hafta boyunca 100ppm flor içirilmiş hayvanlarda kronik flor toksisitesi meydana gelmiştir. Kronik flor toksisitesinin uzun süreli olduğu durumlarda, nöronal ve serebrovasküler bütünlük bozulmakta, anormal davranış paternleri açığa çıkmakta ve beyinde metabolik lezyonlar meydana gelmektedir. Yüksek dozda uzun süre flor alımını içeren hayvan çalışmaları sonuçlarına dayandırılarak insanlarda da uzuvlarda paraliz, vertigo, eklemlerde spastisite ve mental keskinlikte bozulma gibi nörolojik komplikasyonların olabileceği yönünde değerlendirmeler yapılmıştır. Ancak bu hayvan çalışmalarında deney grubu hayvanları tarafından tüketilen flor dozu insanlar için optimal olarak belirtilen dozun çok çok üstündedir.
Tüm bu bilgiler ışığında günde 2 kere yaşa uygun dozda florlu diş macunu ile dişlerin fırçalanması ve çürük risk grubuna uygun topikal flor uygulaması yapılması diş çürüğünün azaltılmasında önemli rol oynar. Topikal uygulamalar sonrası yutulan flor miktarının tehlike arz etmediği gösterilmesine karşın özellikle tükürme kabiliyeti olmayan küçük çocuklarda kullanılan yüksek konsantrasyonlu topikal flor ajanlarının konsantrasyonu, uygulama protokollerine uyulması, yutulmasının önlenmesi için tükürük emici kullanımı, uygulama sıklığı gibi faktörler çocuk tarafından alınan günlük flor miktarının doğru değerlendirilmesi bakımından çok önemlidir.
Küçük çocuklarda yutma riskinden dolayı toksik riski azaltmak amacıyla flor verniği kullanımı önerilir. Uygulama aralığı ve sıklığı da çürük risk grubuna göre planlanmalıdır. Bu anlamda, bahsi geçen yazıda belirtildiği gibi “kan yoluyla dişe gitmesi” ifadesi bilimsel olarak alt yapısı olmayan ve içi boş bir ifadedir. Güncel araştırmaların güvenirliğinin en yüksek derecede kanıtlandığı meta-analizler ve kılavuzları (guideline) içeren araştırma sonuçları incelendiğinde flor verniğinin yılda 2 kez uygulanmasının A (en güçlü) kanıt seviyesinde olduğu görülmektedir Ülkemiz içme sularındaki flor oranı göz önüne alındığında, bahsi geçen yazıdaki olasılıklar mümkün görülmemekte ve kamuoyu yanlış bilgilendirilmektedir.
Pediatristler ve dişhekimleri arasında bu koruyucu ve durdurucu tedaviler büyük önem taşımaktadır. Çocuklar için koruyucu bakımı reddeden ebeveyn ve bakıcılarda önemli bir halk sağlığı sorunu olmaktadır. Çürük önlemek için kullanılan oral flor kaynakları toksik dozda flor içermemektedir ve güven vericidir. Dişhekimleri flor uygulamalarında gereken önlemleri alacak eğitim ve beceriye sahiptirler. Dişhekimlerinin önerdiği uygun miktarlarda kullanılan flor insan sağlığı üzerine hiçbir yan etki oluşturmamaktadır.
Tablo: Yaş gruplarına göre diş macunlarındaki flor konsantrasyonları ve günlük kullanım miktarları bilgilendiren tablo ise
Yaş Grubu Flor Konsantrasyonu Günlük Kullanım Günlük Kullanım Miktarı
6 ay-2 yaş 500 ppm Sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan önce 2 kez Sürüntü şeklinde
2-6 yaş arası 1000 + ppm Sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan önce 2 kez Yarım bezelye büyüklüğünde
6 yaş ve üstü 1450 ppm Sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan önce 2 kez Bezelye büyüklüğünde
yilmazparlar@yahoo.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder